Trabzon’da Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) tarafınca ‘Bir Türk’ün Bakış açısından Uzay Yolculuğu’ programı düzenlendi. Programa katılan Endüstri ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve İlk Türk Astronot Alper Gezeravcı, Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi Salonu’nda öğrencilerle bir araya geldi. Vali Aziz Yıldırım, KTÜ Rektörü Prof. Dr. Hamdullah Çuvalcı ve Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç’in de katılmış olduğu programda konuşan Bakan Kacır, Türkiye’nin teknoloji ve müdafa alanlarında mühim başarılara imza attığını söylemiş oldu.
‘AVRUPA’DAN 15 YAŞ DAHA GENCİZ’
Türkiye’nin en büyük gücünün genç ve çalışkan nüfusu bulunduğunu belirten Bakan Kacır, “Biz gençlerimize inanıyoruz, güveniyoruz. Türkiye’nin en büyük gücünün, en büyük kuvvet çarpanının genç ve çalışkan nüfusu bulunduğunu düşünüyoruz. Bizim nüfusumuzun ortanca yaşı 33, Avrupa’nın ortanca yaşı 43, Almanya benzer biçimde bazı Avrupa ülkelerinin ortanca yaşı 47-48, biz onlardan 15 yaş daha genciz; bu oldukça kıymetli. Şundan dolayı tüm dünyayı, günlük yaşamımızı tüm sektörleri yenilikçi teknolojiler değiştiriyor, dönüştürüyor ve dünyaya bu yenilikçi teknolojileri gencecik insanların kurduğu takımlar kazandırıyor. Türk gençliği ulusal teknoloji hamlesinin öncüsü bulunduğunu tüm dünyaya kanıtlama etti. Bizim müdafa sanayinde bu dünyanın dikkatini çeken başarı hikayelerimizi gencecik insanoğlu yazıyor. Bugün ulusal insansız hava araçlarımız dünyada bir numara. Bu araçları geliştiren ekiplerin yaş averajları 27-28; düşünebiliyor musunuz? Hemen hemen 27 yaşlarında dünya evveliyatına damga vuran işlere imza atan bir gençliği var bu milletin. Biz gençlerimizin önünü açtığımızda, onların önlerindeki engelleri kaldırdığımızda, ne kadar büyük işlere imza atabildiklerini gökyüzünde kanıtlama etmiş bir milletiz. Türkiye’nin gençleri, Türk milletinin öz evlatları, alın teriyle, akıl teriyle önlerindeki engeller kaldırıldığında Bayraktar’la Anka ile Akıncı ile Aksungur’la Kızıl Elma’yla, Hürkuş’la, Hürjet’le, ATAK’la, Gökbey’le ve sonunda KAAN’la, bu milletin imzasını gökyüzüne attılar. Demek ki, başarabiliyormuşuz. Aslına bakarsak ülkemiz, oldukça daha ilkin bu başarılara imza atabilirdi” diye konuştu.
‘HERON’ DİYE BİR ŞEY BİLİYORDUK; PEÇETEYE ‘SELPAK’ DER GİBİ’
Marshall yardımları sonrası Türkiye’de Etimesgut’ta tayyare fabrikasının kapatıldığını kaydeden Kacır, şu şekilde konuştu:
“Marshall yardımlarını duyan var mı? Marshall yardımları 2’nci Cihan Harbi’nden sonrasında Türkiye benzer biçimde ülkelere batılı ülkeler tarafınca verilen sözüm ona kalkınma yardımları. Bu yardımlar, elbet karşılıksız gelmiyor. Bu yardımları yapanlar diyorlar ki; Türkiye, biz sana bu yardımları yapacağız, senin kalkınmanı arzu ederiz fakat sakın öyleki riskli işlere yatırım yapma. Sakın boyunu geçecek işlerle meşgul olma, altından kalkamayacağın işlere, kısıtlı kaynağını sakın harcama. Biz sana bu kaynaklarla neler yapabileceğini söyleyeceğiz ve sen o alanlarda yatırım yapacaksın. Sonucunda 1948’de Marshall yardımları bu ülkeye geliyor ve 1949’da Etimesgut’ta tayyare fabrikası kapatılıyor. Şimdi bizim havacılık hikayemiz bu şekilde, aslen endüstri hikayemiz tümüyle bir ihtimal bu şekilde. Devrim otomobilinin başına gelenleri düşündüğünüzde Şakir Zümre’nin, Nuri Killigil’in başına gelenleri düşündüğünüzde, Türkiye’nin tüm sanayileşme zamanı, adeta akamete uğraşılmış hikayeler tarihiydi. Ta ki 2000’li yıllara kadar. 2000’li yıllarda bir sağlam irade dedi ki; bu ülkenin neye ihtiyacı var ise silahlı kuvvetlerimiz terörle mücadelede neye gereksinim duyuyorsa biz onu kendi öz evlatlarımızın alın teriyle, akıl teriyle geliştireceğiz, üreteceğiz. Biz 2000’li yılların başlangıcında ‘insansız hava aracı’ diye bir kavram bilmiyorduk. ‘Heron’ diye bir şey biliyorduk; peçeteye ‘Selpak’ der benzer biçimde. Zannediyorduk ki, bir tek İsrail’in yapmış olduğu insansız hava araçları var. Onların markası Heron ve biz onları alıp onlarla terörle savaşım etmeye çalışıyorduk. Ne hikmetse hiçbir vakit da o mücadelenin tehlikeli sonuç anlarında istediğimiz düzeyde o insansız hava araçlarından istifade edemiyorduk. Ne vakit ki kendi evlatlarımızın bu ülkenin kendi insan kaynağıyla geliştirdiği ulusal İHA’lar devreye girdi, Türkiye o vakit terörle mücadelede netice elde etti. Terörü topraklarımızdan ulusal SİHA’larımızla kazıdık, attık. Yetmedi sınırlarımız ötesinde kurulmaya çalışılan Kürdistan haritalarını da ulusal SİHA’larımız yardımıyla şimdi yırtıyoruz.”
‘HEDEFİMİZ, SANAYİ VE TEKNOLOJİNİN TÜM ALANLARINDA BENZER BAŞARI HİKAYELERİ ELDE ETMEK’
Müdafa sanayindeki başarının bir benzerini uzay bilimi ve teknolojilerinde de gerçekleştirmek istediklerini aktaran Bakan Kacır, şunları söylemiş oldu:
“Demek ki başarabiliyormuşuz, demek ki oldukça daha geriden geliyor olmamıza karşın şu demek oluyor ki havacılıkta bizlerden oldukça daha tecrübeli oldukça daha çok yatırım yapmış 100 yıl süresince 10 binlerce hava aracı, uçaklar, helikopterler üretmiş başkaca ülkeler olmasına karşın, teknolojide paradigma değişimine odaklandığımızda, hepsinin önüne geçebiliyormuşuz. İşte bunu müdafa sanayinde gördük, havacılıkta gördük. Arzumuz, iddiamız, hedefimiz, sanayinin, değişen teknolojinin tüm alanlarında benzer başarı hikayeleri elde edebilmek. Şundan dolayı biliyoruz ki teknoloji, her alanda benzer fırsat pencereleri açıyor bizlere. Yeter ki vakitlice bu fırsatların bilincinde olalım ve bunlara yönelik hazırlıkları hep beraber yapalım. Müdafa sanayindeki başarının bir benzerini uzay bilimi ve teknolojilerinde de gerçekleştirmek istiyoruz. Türkiye bu alanda tecrübeli bir ülke, 20 senedir bu alanda mühim mesafe katettik. Tüm dünyada bilgisayar, web devrimi yaşanırken, Türkiye 80’li, 90’lı yılları maalesef bütünüyle ıskaladı, yitirdi. Sonucunda gene 2000’li yıllarda gene aynı sağlam irade Sayın Cumhurbaşkanımızın başlatmış olduğu programlarla Türkiye, ulusal uydu geliştirme kabiliyetleri kazanmıştır. BİLSAT uydusunun ortak üretimi ile başladık RASAT görüntüleme uydusunu yerli ve ulusal olarak geliştirdik, ürettik. Hemen sonra GÖKTÜRK uydusunu, yerli ve ulusal olarak geliştirdik ve sonunda metre altı çözünürlükte elektro optik kamerası dahil tüm tehlikeli sonuç alt sistemlerini yerli ve ulusal olarak geliştirdiğimiz İMECE’yi, Cumhuriyetimizin 100’üncü senesinde geçtiğimiz yıl nisan ayında uzaya yolladık.”
‘TEMMUZ AYINDA TÜRKSAT 6A’YI UZAYA GÖNDERECEĞİZ’
Temmuz ayında TÜRKSAT 6A’yı uzaya göndereceklerini söyleyen Kacır, “Durmadık ulusal iletişim uydumuzu da geliştirdik. Bildiğiniz gibi daha önceki iletişim uydularını yurt dışından temin etmekteydik. Fakat şimdi ilk ulusal iletişim uydumuz TÜRKSAT 6A’yı, yerli olarak geliştirdik, ürettik. Yüzde 80’in üstünde bir yerlilik oranıyla üretim sürecini tamamladık. Şimdi inşallah temmuz ayında TÜRKSAT 6A’yı uzaya yollayacağız; iletişim uydularını, yerli olarak geliştirebilen 11 ülkeden biri olacak Türkiye. Gene durmayacağız, yeni nesil uydu projeleri başlatacağız. Alçak yörünge uydularını, yerli olarak geliştirmeye dönük programlar başlatacağız. Tüm bu projelerde elde ettiğimiz birikimle bu kez ‘Ay Programı’nda hibrit roket motoru teknolojisinde, dünyanın önüne geçme fırsatı elde edeceğiz. Biz, her bir projede milletimiz ne kazanır; buna odaklanıyoruz” dedi.
‘TÜRKİYE’NİN SAVUNMA VE HAVACILIK SANAYİ 5,5 MİLYAR DOLAR İHRACAT YAPTI’
Uzayın, hem stratejik hem ekonomik açıdan oldukça kıymetli bulunduğunu vurgulayan Bakan Kacır, “Küresel düzeyde uzaya ekonomisi 600 milyar dolar. Bunun 10-12 yıl içinde 1,5 trilyon dolara erişeceği öngörülüyor. Her yıl 1,5 trilyon doların uzay alanındaki işleri harcanacağı öngörülüyor. Biz hem bu büyüyen ekonomiden hisse almak istiyoruz. Elde ettiğimiz kabiliyetlerle dünyaya yüksek teknoloji ihraç edebilen bir ülke olmak istiyoruz, uzay alanında da; tıpkı havacılıkta olduğu benzer biçimde. Biz 20 yıl ilkin toplam 250 milyon dolar sadece ihracat yapıyorduk müdafa ve havacılık ihracatımız sadece 250 milyon dolardı. Geçen yıl bunu 22 misline çıkardık. Türkiye’nin müdafa ve havacılık endüstri 5,5 milyar dolar ihracat yapmış oldu. Daha da artacak, uzayda da benzer başarı hikayesi ortaya çıkaracağız” diye konuştu.
‘UZAYA BAĞIMSIZ ERİŞEBİLEN BİR ÜLKE OLACAĞIZ’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Türkiye’nin uzay alanında hedeflerini dünyaya duyurduğunu belirten Kacır, “10 senelik ulusal uzay programımızı tüm dünyaya duyurmuş oldu ve Türkiye’ye oldukça mühim ve iddialı hedefler koydu. Bir taraftan uydu programlarını geliştirirken bir taraftan uzaya bağımsız erişimi gerçekleştirebilmek için roket programlarını yürütüyoruz. Burada da oldukça başarıya ulaşmış roket takımları var; gurur duyuyoruz. Bir taraftan Internasyonal Uzay Limanı’nı inşallah inşa edeceğiz. Gelecek yıllarda bir internasyonal iş birliği ile Türkiye bir uzay limanının paydaşı olacak. Böylelikle uzaya bağımsız erişebilen bir ülke olacağız. Hibrit roket motor teknolojisinde halihazırda dünyada ilk 4 ülke arasındayız. İnşallah ‘Ay Programı’nı gerçekleştirdiğimizde bu teknolojiye uzayda tarihçe kazandıran ilk ülke olacağız ve bu kazanım Türkiye’nin yörüngeler arası uydu transferleri benzer biçimde sıkıntılı uzay misyonlarını icra edebilecek uzay araçları geliştirmesini mümkün kılacak. Böylelikle uzay ekonomisinden o alanda da hisse elde etme olanağına haiz olacağız” dedi.
‘UZAY SINIRINI AŞAN 2 TÜRK VATANDAŞI OLACAK’
İlk Türk astronot Alper Gezervacı’dan sonda Türkiye’nin uzaya gidecek 2’nci Türk astronotunun Tuva Cihangir Atasever bulunduğunu belirten Bakan Kacır, “Bir öteki astronotumuz da şu demek oluyor ki Türkiye’nin ikinci astronotu da Tuva Cihangir Atasever; oldukça başarıya ulaşmış bir genç. O da Türkiye’nin 2 numaralı astronotu. İnşallah oldukça yakında haziran ayında Tuva Cihangir Atasever, yörünge altı araştırma uçuşuyla, uzay deneyimini gerçekleştirmiş olacak. Böylelikle 90 kilometre kabul edilen uzay sınırını aşan 2 Türk vatandaşı olacak” ifadelerini kullandı.
GEZERAVCI, DENEYİMLERİNİ PAYLAŞTI
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, uzaya gitme süreci ve öncesinde yaşananlar ile hayalleri ve deneyimlerini öğrencilerle paylaştı. Her insana katılımları için teşekkür eden Gezeravcı, “Bu memleketin her daim altın tutarındaki potansiyelinin üstüne senelerdir serpilmiş toz misali, üstünün küllendirilmesine ayak direyerek, bu memleketin evlatlarının hak etmiş olduğu öz itimatı ayağa kaldıracak, onlara esin kaynağı olacak bir görevi, alnımızın akıyla gerçekleştirmiş ve memleketimizin 100 senelik tarihinde gerçekleştirdiğimiz bu görevde, bu memleketin parlak zekalı insanlarının ortaya koyduğu bilimsel deneyleri, orada alanında örneksiz emek harcamalar olarak tamamlanmış olmaktan son aşama mutluyuz” dedi.
‘ÜLKEMİZ SANAYİSİ ARTIK KABUĞUNA SIĞMAZ BİR NOKTAYA GELDİ’
Ay Araştırma Programı’na ilişkin konuşan Gezeravcı, “Ay Araştırma Programı 2026 senesinde kendi devletimizde yapmış olduğumuz bir roketi kendi sistemimizle aya ulaştırmayı planlıyoruz. Halihazırda yapmış olduğumuz hazırlık süreçlerinde oraya erişebilecek bir roketimiz ve bu alanda buna tesir sağlayacak sistemimizle ilgili çalışmaların büyük kısmı tamamlanmış vaziyette. Bizim niyetimiz, dünyanın atmosferinden emniyetli bir halde çıkarmış olduğumuz roketin kendi çevresinde ve dünya çevresinde dönen ayda spesifik bir noktaya sert iniş yapması, çarptırılması. Buradan çıkan tecrübeyle derhal peşinden üstünde bir yararlı yükle bir ‘rover’ ya da bir bilimsel birim ile ay yüzeyine yumuşak iniş yaparak, halihazırda ayda planlanan gene 2026’yı başlangıç için milat kabul edecek şekilde başlamış olacak olan bilimsel çalışmaların platformunda gerçek sahibi olmak. Ülkemiz sanayisinin artık kabuğuna sığmaz bir noktaya geldiği bu zamanda artık kendi ihtiyacımızı görecek başka ülkelerin de uzay alanında emek harcama yapmak isteyen başka ülkelerin de gereksinimlerini karşılayacak şekilde bugün yapmış olduğumuz yatırımların karşılığını alacak değişik uzay platformları ve uzay istasyonları oluşturmak niyetindeyiz” diye konuştu.
‘POTANSİYELİNİZİ HİÇBİR ZAMAN KÜÇÜMSEMEYİN’
Gençlere tavsiyelerde bulunan ve öğrencilerin soruları da yanıtlayan Alper Gezeravcı, “Türkiye Cumhuriyeti olarak tarihimizde ilk kez yapmış olduğumuz astronot seçim sürecine tek bir ülkeden tam 36 bin vatandaşımız müracaat yapmış oldu. Bizim ülkemizin geleceğe yönelik tüm projelerinde, koymuş olduğu tüm hedeflerde, çıkmış olduğu tüm yollarda, en büyük güvencesi, genç yaş potansiyelimiz. Sevgili kardeşlerim, hayatta içinizde mevcut potansiyeli somut bir alana yansıtmak için lütfen yılların geçeceğini düşünmeyin. Bu halinizle de bir şey üretebilecek, bir başarı ortaya koyabilecek, bir hedefe ulaşabilecek potansiyeldesiniz. Lütfen kendinize koyduğunuz hedeflerde çıktığınız yollarda, etrafınızda sizin bu potansiyelinizi sorgulayan, yapabileceğiniz işleri yapmaktan vazgeçiren, sizin öz güveninize yafta vurmaya çalışan insanlardan uzak durun. Kendinize yapabileceğiniz en büyük iyilik budur. Sizin kendi potansiyelinizi, sizden daha iyi bilecek kimse yoktur. Yeter ki sizin potansiyelinizi sorgulayacak insanlardan ve öz güveninizi alaşağı edecek insanlardan uzak durun. Bizi uzaya gönderen o uzay operasyonu fırlatmayı gerçekleştirip emniyetle oraya ulaştıran, tüm eğitim süreçlerimizi tamamlayan ve emniyetle bizi geri getiren Uzay ve Havacılık firmasının yaş averajı 26’ydı. Bugün kendi devletimizde müdafa sanayimize çığır atlatan İHA ve SİHA’larımızı üreten Baykar firmasında çalışan arkadaşlarımızın yaş averajı da 27. Dolayısıyla lütfen potansiyelinizi hiçbir vakit küçümsemeyin” ifadelerini kullandı.