Tecim Bakanlığı tarafınca Türkiye’de e-Ticaretin Görünümü Raporunu yayımladı. Raporda, e-ticaret hacmi 2023 senesinde bundan önceki yıla nazaran yüzde 115,15 artarak,1,85 trilyon liraya ulaşmış olduğu açıklandı.
Tecim Bakanlığı tarafınca, e-ticaret alanında yaşanmış olan gelişimleri mühim istatistiklerle destekleyen, bu alanda tüm aktörlerinin etkin bir halde faydalanacağı yol gösterici olmayı amaçlayan “Türkiye’de E-Ticaretin Görünümü Raporu” yayımlandı. Raporda e-ticaret istatistikleri edilerek yükselen trendlerden, uzman görüşlerine; e-ticaretin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), genel tecim ve perakende tecim içindeki durum analizine kadar çeşitli çıktılar incelendi.
“e-Tecim yüzde 115,15 artarak, 1,85 trilyon liraya ulaştı”
Rapora nazaran e-ticaret hacmi 2023 senesinde bundan önceki yıla nazaran yüzde 115,15 artarak, 1,85 trilyon liraya ulaştı. İşlem sayısı ise bundan önceki yıla nazaran yüzde 22,25 artarak, 5,87 milyar tane olarak gerçekleşti. 2024 senesinde ise e-ticaret hacminin 3,4 trilyon lira ve işlem sayısının da 6,67 milyar tane olacağı öngörülüyor. E-ticaret hacminin genel tecim hacmine oranı, 2019 senesinde yüzde 10,1 iken, seneler içinde büyük bir artış kaydederek 2023 senesinde yüzde 20,3’e ulaştı. 2023 senesinde e-ticaret hacminin gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki oranı (E-GSYH) bundan önceki yıla nazaran yüzde 33,3 oranında artarak yüzde 6,8’e ulaştı. E-GSYH’nin 2019-2023 yılları aralığında senelik bileşik gelişme oranı yüzde 26 oldu.
“e-ticaret hacminden en büyük oranı alan ilk üç sektör beyaz eşya, elektronik ve giyim aksesuar ve ayakkabı sektörü oldu”
Raporda e-ticaret hacminin yüzde 51’ini mal ticareti, yüzde 49’unu ise hizmet ticareti oluşturuyor. Bunun yanında, kartlı işlem hacminin yüzde 63’ü mal ticareti iken, yüzde 37’si hizmet ticareti kaynaklı işlemlerden meydana geldiği açıklandı.
E-ticaret hacminden en büyük oranı alan ilk üç sektörden birincisi 233 milyar lira ile beyaz eşya ve minik ev aletleri olurken bu sektörü sırasıyla 135 milyar lira ile elektronik sektörü ve 127 milyar lirası ile giyim, ayakkabı ve aksesuar sektörleri izliyor.
“e-ticarete uyumu en yüksek olan iller sırasıyla İstanbul, Kayseri, Çorum, İzmir ve Kocaeli olarak öne çıktı.”
Öte taraftan Tecim Bakanlığı tarafınca geliştirilen metodolojiyle Türkiye’de illerin e-ticarete uyumuna ilişkin bir endeks oluşturuldu. İlin e-ticaret satışlarının gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı, ilde e-ticaret faaliyetinde bulunan işletme sayısının o ildeki toplam işletme sayısına oranı doğrusu ildeki işletmelerin e-ticarete entegrasyonu, il bazındaki e-ticaret satışlarının ildeki e-ticaret alışlarını karşılama oranı, ilde etkinlik gösteren e-ticaret işletmesi başına düşen e-ticaret satış hacminin kriter olarak yer almış olduğu metodolojide, e-ticarete uyumu en yüksek olan iller sırasıyla İstanbul, Kayseri, Çorum, İzmir ve Kocaeli olarak öne çıktı.
“e-ticaret faaliyetinde bulunan esnaf işletmesi sahiplerinin yüzde 70,5’i adam, yüzde 29,5’i hanım”
Raporda 2023 senesinde Türkiye genelinde e-ticaret meydana getiren işletme sayısı 559 bin 412’ye ulaşmış olduğu açıklandı. Buna nazaran pazaryerlerinde e-ticaret faaliyeti yürüten işletme sayısı ise 540 bine yaklaştı. Kendi sitesinden yada mobil uygulamasından e-ticaret faaliyetinde bulunan ETBİS’e kayıtlı işletmelerin sayısı 35 bini aştı. Ek olarak e-ticaret faaliyetinde bulunan esnaf işletmesi sahiplerinin yüzde 70,5’i adam, yüzde 29,5’i ise hanım olarak kayıtlara geçti. Esnaf işletmesi sahiplerinin yaşlarına nazaran dağılımına bakıldığında çoğunluğun 25-44 yaş aralığında olduğu görüldü.
“e-ticaret harcamalarında en fazla işlem 18.00-00.00 içinde gerçekleşti”
Raporda, işlem sayısı ve işlem hacminin satış kanallarına nazaran dağılımına bakıldığında, mobil uygulamalardan meydana getirilen alışverişler öne çıkıyor. Web, mobil web ve mobil uygulama şeklinde sınıflandırılan sipariş platformları içinde işlem sayısı bakımından yüzde 91; işlem tutarı bakımından ise yüzde 80 oranında mobil uygulama kullanıldı. E-ticaret harcamalarının saat aralıklarına nazaran dağılımına bakıldığında ise, yüzde 43 ile en fazla sayıda işlem 18.00-00.00 arasındaki 6 saatlik süre diliminde gerçekleştirildi.
“En yüksek sayıda kargo gönderimi meydana getiren il yüzde 55,27 ile İstanbul oldu”
Raporda İstanbul il yüzde 55,27 ile en yüksek sayıda kargo gönderimi meydana getiren oldu. İstanbul’u sırasıyla Kocaeli, Ankara, İzmir, Bursa ve Kayseri illeri takip etti. En fazla kargo gönderimi meydana getiren ilçelere bakıldığında ise İstanbul iline bağlı Bağcılar ilçesi ilk sırada yer aldı. En fazla sayıda kargo alan il yüzde 29,74 oranı ile gene İstanbul oldu. Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Kocaeli, İstanbul’u takip etti. En yüksek sayıda kargo alan ilçe ise Ankara iline bağlı Çankaya ilçesi oldu.
Rapor çerçevesinde sektör bazında en fazlaca satılan ürünlere bakıldığında ise, Giyim, ayakkabı ve aksesuar sektöründe, ayakkabı, gömlek, mont ve ceket, pantolon, elbise, elektronik sektöründe; cep telefonu, dizüstü bilgisayar, tv, ağ sistemleri, masaüstü bilgisayar, Beyaz eşya ve minik ev aletleri sektöründe: airfryer ve fritöz, klima, mutfak ve yiyecek aletleri, çamaşır makinesi, buzdolabı, Besin ve süpermarket sektöründe; meyve ve sebze, çay ve demleme içecek, et, deniz ürünleri ve yumurta, kahve yiyecek sektöründe; hamburger, kebap, pizza, pide, döner, tatlı, dondurma en fazlaca satılan ürünler olarak kayda geçti.