Geçtiğimiz yıl yaşanmış olan zelzele felaketi, küresel ekonomideki düşük talep ortamı, jeopolitik olumsuzluklar ve ekonomideki yıkım tellallarının karamsar açıklamalara karşın Türkiye ekonomisi kuvvetli performansıyla göz doldurdu. Yıla iyi süregelen Türkiye ekonomisi, ilk çeyrekte yüzde 5.7 büyüdü. Böylece Türkiye ekonomisi üst üste 15 çeyrek büyümüş oldu. Bu rakamla, OECD ülkeleri içinde birinci, G20 ülkeleri içinde ikinci en süratli büyüyen iktisat oldu. Ulusal gelir 1 trilyon 158 milyar dolarla yeni zamanı zirveye terfi etti. Gelişme üstünde tüketici harcamaları etkili oldu. Hanehalkı harcamaları, yüzde 7.3 artışla kuvvetli iç tüketimin devam ettiğine işaret etti. Bu zamanda inşaat sektörünün performansı dikkat çekti. Zelzele bölgesindeki emekler ve hızlanan kentsel dönüşüm faaliyetlerinin etkisiyle inşaatta yüzde 11.1’lik yükseliş yaşandı. İlk çeyrekte uzun vakit sonrasında net ihracat tarafınca pozitif katkı geldi.
NET İHRACAT POZİTİFE DÖNDÜ
Büyümeye en yüksek katkı 5.5 puanla tüketimden geldi. Devletin nihai tüketim harcamalarının büyümeye katkısı 0.5 puan olurken, sanayinin büyümeye katkısı 1.04 puan, inşaatın katkısı ise 0.55 puan oldu. İlk çeyrekte net ihracat büyümeyi 1.6 puan destekledi. Bu zamanda mal ve hizmet ihracatı yüzde 4 artarken, ithalat yüzde 3.1 azaldı. Yerleşik hanehalklarının nihai tüketim harcamaları senenin birinci çeyreğinde bundan önceki senenin aynı çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 7.3 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3.9, gayrisafi durağan(durgun) ana para oluşumu ise yüzde 10.3 terfi etti.
İNŞAATIN KATKISI YÜZDE 11.1
Zelzele bölgesine yönelik harcamalar ve kentsel dönüşüm faaliyetlerinin hızlanmasıyla inşaat faaliyetleri ciddi artış kaydetti. İnşaat sektörünün büyümeye katkısı yüzde 11.1 oldu. Finans ve sigorta sektörlerinin performansı ise yüzde 2 ile geçen dönemlerin arkasında kaldı. GSYH’yi oluşturan öteki faaliyetler incelendiğinde informasyon ve yazışma faaliyetleri yüzde 5.5, mesleki, yönetimsel ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 5, endüstri yüzde 4.9, ziraat yüzde 4.6, hizmetler yüzde 4.3, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve toplumsal hizmet faaliyetleri yüzde 3.3, öteki hizmet faaliyetleri yüzde 2.8, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.5 arttı.
MİLLİ GELİR 1.16 MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI
Yıllıklandırılmış ulusal gelir, bu zamanda 1 trilyon 158 milyar dolara ulaştı. Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bundan önceki senenin aynı çeyreğine nazaran yüzde 90 artarak 8 trilyon 822 milyar 248 milyon TL oldu. GSYH’nin birinci çeyrek kıymeti cari fiyatlarla dolar bazında 285 milyar 572 milyon olarak gerçekleşti.
DEVLERİ SOLLADI
Türkiye, senenin ilk çeyreğinde, verisi açıklanan Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) üye ülkeler içinde birinci, G20 ülkeleri içinde ikinci en süratli büyüyen iktisat oldu. Türkiye’yi yüzde 3.4 ile Cenup Kore, 2.9 ile Litvanya, 2.4 ile İspanya ve 1.6 ile Meksika takip etti. G20’de ise en süratli büyüyen ülke yüzde 7.8 ile Hindistan oldu. Bu ülkeyi yüzde 5.7 ile Türkiye izlerken, yüzde 5.4 ile Rusya üçüncü, yüzde 5.3 ile Çin dördüncü sırada yer aldı.
CEVDET YILMAZ Cumhurbaşkanı Yardımcısı
EMEĞİN GELİRDEN ALDIĞI PAY ARTIYOR
Türkiye ekonomisi beklentilerin üstünde büyüdü. Bundan önceki çeyreğe nazaran gelişme yüzde 2.4 oldu. Ekonomimiz büyümeye devam ederken emeğin ulusal gelirden almış olduğu hisse da artıyor. İlk çeyrekte bundan önceki senenin aynı dönemine nazaran işgücü ödemelerinin ulusal gelir içindeki oranı yüzde 33.8’den 37’ye, gayrisafi katma kıymet içindeki oranı ise yüzde 37.8’den 42’ye terfi etti. Cari açığın düşmüş olduğu, rezervlerin arttığı, risk göstergelerinin iyileştiği bir dönemdeyiz. İşsizlik tek haneli seviyelerde.
MEHMET ŞİMŞEK Gömü ve Maliye Bakanı
DENGELİ BÜYÜMEYE İLERLİYORUZ
Uyguladığımız rasyonel, öngörülebilir ve kurala dayalı politikalarla ekonomimiz daha dengeli ve sürdürülebilir bir büyümeye doğru aşama kaydediyor. İç talebin büyümeye verdiği katkı 4.1 puan iken, net dış talebin katkısı 5 çeyrek sonrasında pozitife dönerek 1.6 puan oldu. Aynı dönemde yatırımlar yüzde 10.3 artarken, makine ve teçhizat yatırımları aralıksız büyümesini 18. çeyreğe taşıdı. Mal ve hizmet ihracatı yüzde 4 büyüdü. Endüstri katma kıymeti yüzde 4.9 arttı. Yüksek teknolojili üretim yüzde 21 büyüdü.
ÖMER BOLAT Tecim Bakanı
AB VE G20’DE EN HIZLI BÜYÜYEN ÜLKE OLDUK
2024 yılı ilk çeyreğinde Türkiye verisi açıklanan Avrupa Birliği (AB) ve G-20 ülkelerine kıyasla en süratli büyüyen iktisat oldu. İhracatı artırmaya ve ithalatı düşürmeye yönelik atılan adımlar neticesinde 2024 yılı ilk çeyreğinde yüzde 5.7’lik büyümenin 1.6 yüzde puanı dış ticaretten geldi.
İBRAHİM YUMAKLI Ziraat ve Orman Bakanını
TARIM SEKTÖRÜ YÜZDE 4.6 BÜYÜDÜ
Ziraat, orman ve balıkçılık sektörümüz senenin ilk çeyreğinde, geçen senenin aynı dönemine nazaran yüzde 4.6 oranında büyüdü. Üreticiler ve çiftçiler emeğinin ülke ekonomisine güç kattı.
MEHMET FATİH KACIR Endüstri ve Teknoloji Bakanı
KALICI REFAH ARTIŞINI SAĞLAYACAĞIZ
Endüstri yüzde 4.9, informasyon ve yazışma faaliyetleri 5.5 büyüdü. Tüm veriler ülkemizin plan ve programlarının işlediğini teyit ediyor. Büyümeyi devam ettirip, kalıcı refah artışını sağlayacağız.
İŞ DÜNYASI NE DEDİ?
NAİL OLPAK DEİK Başkanı: Dünyada merkez bankası faizlerinin hâlâ yüksek olduğu, küresel gelişme ve tecim görünümünün tarihsel ortalamaların altında seyrettiği, yurt içinde hem depremin yaralarının sarılmaya hem de enflasyonun indirilmeye çalışmış olduğu bir dönemde, yıla da kuvvetli bir pozitif büyümeyle adım atmak mühim. Veriler, senenin geri kalanı için iş dünyamıza itimat aşıladı.
MAHMUT ASMALI MÜSİAD Başkanı: İklim değişikliği, salgın hastalıklar, finansal ve ekonomik şoklar ve savaşların gölgesinde geçen son 15 çeyrek süresince aralıksız büyüyen Türkiye ekonomisi, pozitif gelişme patikasında mühim bir adımı daha geride bıraktı. Önümüzdeki 4 senelik seçimsiz takvim, ekonomiye odaklanmak için oldukça mühim bir fırsattır.
GÜRSEL BARAN ATO Başkanı: Ekonominin 15 çeyrek üst üste büyümesi bizi motive ediyor. Bu performansımızı önde gelen büyük ekonomilerin daralma ve durgunluk sonrası zayıf oranlarda büyümeleriyle beraber değerlendirmenin daha anlamlı olacağına inanıyorum. Pek fazlaca ülke beklentilerin altında gelişme gerçekleştirirken, Türkiye, şu an aynı ligde yer almış olduğu öteki ülkelerden pozitif ayrışıyor.
ŞEKİB AVDAGİÇ İTO Başkanı: İlk olarak dikkatimizi çeken pozitif detay; net dış ticaretin büyümeye katkısının 1.6 puanla tekrardan pozitife dönmesi. İkinci mühim detay, endüstri ve yatırımlar kaleminin kuvvetli ve istikrarlı seyrini koruması. Bu iki unsur ekonomiyi sıhhatli ve istikrarlı gelişme patikasına yerleştirecek.
ORHAN AYDIN ASKON Başkanı: Dengeli, sürdürülebilir büyümeye giden yolda dış talep, verimli üretim benzer biçimde mevzuları son aşama önemsiyoruz.
Itimat ekonomisi ve verimli üretim sürdürülebilir büyümeyi getirecek.