Türkiye genelinde kentsel dönüşüm seferberliği yürütülüyor. Yurttaş dönüşüm için istekli sadece yanlış müteahhit seçimlerinden kaynaklı problemler da yaşanıyor. Vatandaşın doğru müteahhit seçebilmesi için İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER), ‘Kentsel Dönüşüm ve Dönüşüm Alanlarında Müteahhit Seçme Rehberi’ hazırladı. İNDER Başkanı Engin Keçeli, “Müteahhit seçiminin, projenin başarısı adına tehlikeli sonuç derecede mühim. Rehberle hem sektör profesyonellerine hem de ev sahiplerine yol gösteren ergonomik bilgiler sunuyoruz” dedi. Rehberde 51 soruya cevap veriliyor.
Doğru ve güvenilir müteahhidi iyi mi bulurum?
Kentsel dönüşüm sürecine girilmeden ve riskli yapı tespiti yapılmadan ilkin arsa sahipleri bir kurul belirleyerek müteahhit araştırmasında bulunmalı. Bu süreçte, ilk olarak sektördeki referansları ve geçmiş projeleri incelemek önemlidir. Müteahhitlerin daha ilkin tamamladıkları projeler, iş kalitesi ve satın alan memnuniyeti hakkında mühim bilgiler sağlar. Ek olarak, müteahhidin finansal durumu ve projeyi zamanında tamamlama kapasitesi hakkında informasyon edinin.
Hangi yasal düzenlemelere dikkat etmeliyim?
Müteahhitlik Yetki Belgesi’ne haiz olduğundan güvenilir olun. Geçmişteki projelerde karşılaşmış olduğu hukuki problemler, finansal sorunları ve var ise yaşamış olduğu anlaşmazlıklar hakkında araştırma yapın. Sigorta poliçeleri ve güvence mektupları şeklinde güvenceleri olup olmadığını deneyin. Alt yüklenici ve tedarikçileri ile olan ilişkilerinin sıhhatli olup olmadığını araştırın.
Seçim yaparken en sık meydana getirilen hatalar nedir?
Müteahhit seçiminde sık meydana getirilen hatalardan biri, kafi araştırma yapmadan yalnızca müteahhittin teklif etmiş olduğu metrekareye bakılırsa karar vermektir. Fiyat ve metrekare odaklı karar vermek, kaliteden taviz verilmesine yol açabilir. Düşük maliyetli yada fazla metrekareli bir teklif cazip görünse de işçilik kalitesi, araç-gereç standartları ve projenin zamanında tamamlanma durumları göz önünde bulundurulmalıdır.
Güvence olarak neler isteyebilirim?
Proje sürecinde güvence sağlamak için müteahhitten talep edebileceğiniz güvence türleri performans teminatı, ön ödeme teminatı, sözleşme kapsamında verilecek güvence mektubu, inşaat ipoteği ve garantör olabilir.
Sözleşmede yer alması ihtiyaç duyulan mevzular neler olmalı?
Kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde yer alması ihtiyaç duyulan konuların başlangıcında, yer teslimi, yapım ruhsatının alınması, inşaatın bitirilmesi ve fiili teslimden sonrasında iskân alınması için öngörülen sürelerin net bir halde yazılması gelir.
Proje tamamlanınca neye dikkat etmeliyim?
Projenin kalite standartlarına, teknik şartnamelere ve sözleşmede belirlenen koşullara uygun olarak tamamlanmış olup olmadığını, bitirilen işin tamamlanmamış yada ayıplı olup olmadığını tespit edin. Eğer müteahhit, sorunları belirlenen süre içinde yada tatminkar bir halde çözmezse, hukuki yollara başvurulabilir. Sözleşmeye teslim tarihleri ve bu tarihlerin gecikmesi durumunda uygulanacak cezai şartlar/ hak mahrumiyetine ilişkin hükümler net bir halde yazılmalı.
SINIRLARI BELİRLEYİN
Müteahhitin vekalet istemesi durumunda dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan hususlar nedir?
Müteahhidin vekalet istemesi durumunda, ilk olarak vekaletin kapsamını ve sınırlarını net bir halde belirlemek önemlidir. Vekaletname, müteahhide hangi işlemleri yapma yetkisi verdiğini açıkça ifade etmelidir ve gereksiz geniş yetkilerden kaçınılmalıdır. Müteahhidin, bilhassa mülkiyetle ilgili işlemler şeklinde tehlikeli sonuç ve mühim işlemler için (satış şeklinde) vekalet istemesi durumunda, bu yetkinin kullanımıyla ilgili hususi şartlar ve koşullar belirlenmelidir. Ek olarak vekaletnamenin geçerlilik süresi ve var ise iptal koşulları açıkça belirtilmelidir.