İstanbul Endüstri Odası (İSO) Türkiye İmalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), anketinin Mayıs 2024 periyodu neticeleri açıklandı. Eşik kıymet olan 50’nin üstünde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret etmiş olduğu anket sonuçlarına nazaran, nisan ayında 49,3 olarak gerçekleşen manşet PMI, mayısta 48,4’e gerileyerek üst üste ikinci ay eşik kıymet 50’nin altında kaldı.
ENFLASYONİST BASKILAR MAYIS AYINDA DA ZAYIFLAMAYA DEVAM ETTİ
Mayıs ayında Türk imalat sektörünün karşılaşmış olduğu sıkıntılı talep ortamı, toplam yeni siparişlerde ve ihracatta yavaşlamanın sürmesine yol açtı.
Buna bağlı olarak firmalar üretim ve istihdam düzeylerini azalttı. Öte taraftan hem girdi maliyetlerinin hem de nihai ürün fiyatlarının oldukca daha düşük oranlarda artması, enflasyonist baskıların mayıs ayında da hafiflemeye devam ettiğini gösterdi.
İSO Türkiye Sektörel PMI raporuna nazaran, mayıs ayında üretim, takip edilen 10 sektörün bir tek 3’ünde artış gösterdi. Gene de bu durum, üretimini artıran sektör sayısının 2 olduğu nisan ayına nazaran iyileşme anlamına geldi. Dış talep tarafı ise bir çok sektörde genel tablodan pozitif ayrıştı.
Takip edilen 10 sektörden 6’sı mayısta yeni ihracat siparişlerini artırmayı başardı. İstihdamda ise sektörler içinde farklılaşan bir tablo ortaya çıktı.
Başta makine ve metal ürünleri olmak suretiyle 5 sektör istihdamını artırırken, en belirgin düşüş elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe kaydedildi.
Son veriler sektörün etkinlik koşullarındaki yavaşlamanın ılımlı olmakla beraber 2024 başından bu yana en belirgin düzeyde gerçekleştiğine işaret etti.
Sektördeki ivme kaybı mayıs anketindeki birçok göstergeye yansıdı. Firmalar bilhassa yeni siparişlerde keskin bir azalma yaşandığını ve düşüşün ocak ayından bu yana en yüksek oranda bulunduğunu bildirdi.
Anket katılımcıları, siparişlerdeki yavaşlamanın büyük oranda sıkıntılı talep koşullarından kaynaklandığını ve bazı müşterilerin yüksek fiyatlardan negatif etkilendiğini belirtti. Bu faktörler, yeni ihracat siparişlerinin üst üste 11 ay yavaşlamasında da etkili oldu.
Yeni siparişlerdeki yavaşlama, imalatçıların üst üste ikinci ay üretimi azaltmasına niçin olurken, bu azalış 2024’ün başından bu yana en yüksek oranda gerçekleşti. Bazı anket katılımcıları ise kapasite kısıtlarının üretimi artırma imkanlarını sınırladığına dikkati çekti.
Sektörde istihdam hacmi art arda dördüncü ay daralırken, bazı firmalar iş yüklerindeki azalma sebebiyle işten ayrılan personelin yerine yenilerini istihdam etmeme eğiliminde olduklarını belirtti.
Satın alma faaliyetleri, girdi stokları ve nihai ürün stokları nisan ayındaki artışların arkasından mayısta düşüş kaydetti. Enflasyonist baskılar mayıs ayında da zayıflamaya devam etti. Girdi maliyetleri enflasyonu son 5 ayın en düşük seviyesine gerilerken, nihai ürün tutarları ise bir senelik devrin en sınırı olan artışını kaydetti.
Fiyatlarında artış bildiren firmalar ise bu durumu çoğu zaman kur gelişimleri ile ham madde maliyetlerindeki yükselişe bağladı.