Salçalık ve sofralık domatesin tarladaki fiyatı maliyetin altında kalınca, isyan eden çiftçinin sorununa umar aranıyor. Dün Gömü ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ev sahipliğinde toplanan Besin ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi’nde çözüm yolları tartışıldı. Edinilen bilgilere bakılırsa, enflasyon ve kur içinde oluşturulan makas sebebiyle ihracat pazarları daralan, bu yüzden de ‘elimizde ürün fazlası var’ diyerek domatesi çiftçiden ölü fiyatına almaya çalışan salça üreticilerine ihracatta kur desteği verilmesi gündeme geldi. Böylece, salça üreticilerinin çiftçinin ürününü daha yüksek fiyattan almasının önü açılacak.
FABRİKALAR ÖLÜ FİYATI VERİYOR
Son günlerde domates üreticisi çiftçiler isyanda… Kiloda 5 TL olarak belirlenen fiyatın salça üreticisi fabrikalar tarafınca 2 hatta 1.7 TL’ye indirilmesi ziraatçıyı batma noktasına getirdi. Fabrikalar dış piyasada pazar kaybettikleri sebebi öne sürülerek, devletin uyguladığı kotadan şikâyet ediyor. Sözleşmeli ürün fiyatlarını da yarı yarıya düşürdüler. Bu yıl salçalık domateste yaşanmış olan üretim fazlası da hem fiyatların düşmesine hem de ürünün tarlada kalmasına niçin oldu. Hal bu şekilde olunca, fabrikaların alım tutarları maliyetini karşılamayan ziraatçi eyleme başladı. Önceki gün toplanan Besin ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi’nde bir takım tedbir gündeme geldi.
BAKANLIKLAR ÇALIŞACAK
Gömü ve Maliye, Ziraat ve Orman ile Tecim Bakanlıkları bilhassa salçalık domateste ihracat kanallarının açılarak, ihracatçıya prim desteği verilmesi mevzusunda mutabık kaldı. Toplantıdan sonrasında meydana getirilen açıklamada da “Vatanımızda tarımsal ürünlerde arz ve talep dengesinin sağlanmasına, hem üreticilerimizin hem de tüm yurttaşlarımızın menfaatlerinin korunmasına yönelik olarak dış tecim tedbirleri dahil olmak suretiyle, lüzumlu tüm tedbirlerin uygulanmasına devam edileceği vurgulanmıştır. Ek olarak, depolanabilen ürünlerde arz ve talep dengesinin korunmasını teminen mevcut depo kapasitesinin artırılmasına yönelik çalışmaların yürütülmesi kararlaştırılmıştır” denildi.
KUR MAKASI AÇILDI
Kur artışlarının enflasyonla bağının kopması ihracatçıları zorluyor. Senelik bazda kur artışı ile enflasyon arasındaki makasın kur aleyhine 50 puana yaklaşması sebebiyle, artan TL maliyetini karşılamak ve rekabet etmekte zorluk çeken ihracatçı sözleşmeli ürünü dahi yarı fiyatına almaya çalışıyor. Ziraatçi ise üretim maliyetini dahi karşılamayan bu alım teklifleri karşısında umar arıyor. Üç bakanlığın bilhassa salça ihracatçıları için kur fiyatının daha yüksekten belirlenmesi konusunu çalışacağı, bu mevzuda ihracatçıya prim desteği verilmesinin konuşulduğu belirtiliyor.
TARIM KREDİ SAHAYA GİRDİ
BÜYÜK salça üreticileri ziraatçıyı ihracat sebebiyle mağdur edince devreye Ziraat ve Kredi Kooperatifleri girdi. Bilhassa birçok ilde çiftçinin mağduriyetini önlemek ve piyasayı düzenlemek için alım halletmeye başladı. İlk etapta 25 bin ton domates alımı gerçekleştirildi. Manisa’da salçalık domatesleri işleyen Ziraat Kredi, ek alıma başlayınca Bursa Karacabey’de de üretim tesisi kiraladı. Üretilen salçalar piyasadan daha uygun fiyata vatandaşa satılacak.
FiYATI KIRANA TAKiP
TARIM ve Orman ile Tecim Bakanlıkları sözleşmeli ziraat yaptırdığı çiftçiden daha düşük fiyata alım yapmak isteyen salça üreticilerini de mercek altına aldı. Bilhassa üç büyük salça fabrikasının sözleşmelere uymayarak, meydana getirilen anlaşmadan daha düşük fiyatla domates alımı yapmış olduğu belirtiliyor.