Internasyonal teşkilatlar her üç ayda bir küresel ekonomiye yönelik öngörü ve tahminlerini gözden geçirmek zorunda kalıyorlar. Küresel jeopolitik ve jeoekonomik gerginlikler o denli derin bir belirsizlik ortamına sebep oluyor ki, internasyonal iktisat çevrelerinde öngörüler iyimserlik ile kötümserlik içinde süratli geçişler gerçekleştiriyorlar. OECD ve G20 ülkeleri içinde kamu borcunun GSYH’ya gore 2023 sonunda 2007 sonuna gore oranı daha düşük olan tek ülke Türkiye. Bu durum alkışlanması ihtiyaç duyulan, dikkate kıymet bir başarı. Japonya 90 puan, ABD’de 45 puan İtalya ve Fransa 40 puan, aslına bakarsanız fazlaca yüksek olan kamu borcu oranlarının yükselmesini engelleyememişler. Kamu borcunun GSYH’ya oranında OECD averajı 120 puan ve 2007’ye gore 30 puan üstünde. Türkiye’nin oranı yüzde 40 civarı ve 2007’nin birkaç puan altında.
OECD’nin 2 Mayıs’ta yayınladığı son ara dönem ‘Küresel Ekonomik Görünüm’ Raporu, dünya ekonomisine yönelik 2024 yılı küresel gelişme oranı tahminini yükselterek yüzde 3,1 olarak deklare etti. OECD averajı ise yüzde 1,7. Türkiye’nin 2024 yılı yukarı revize edilmiş gelişme tahmini ise, OECD averajının iki katı olarak, yüzde 3,4. G7 ülkeleri içinde yüzde 2,6 gelişme beklentisi ile ABD ve G20’nin ‘Yükselen’ ekonomileri olarak Hindistan, Çin, Endonezya ve Türkiye 2024 yılı küresel gelişme performansına en eleştiri önemdeki katkıyı elde eden ülkeler olarak öne çıkıyorlar. ABD ve ‘Yükselenler’ Avrupa’nın önde gelen ekonomilerinden ve AB’den meydana gelen yavaşlamayı ciddi seviyede dengelemekte. Bununla beraber, küresel kredi ve konut piyasalarında sıkılaşan finansal koşulların da küresel gelişme üstündeki negatif tesiri not alınmakta.
Ek olarak, küresel jeopolitik ve jeoekonomik gerginliklerin küresel ticareti zayıflatıcı tesiri de küresel gelişme performansını aşağıya çekiyor. Bu sıkıntılı tabloya karşın, Tecim Bakanlığımızın açıklamış olduğu nisan ayı ihracat verileri, Türk ihracatçısının bu sıkıntılı tabloya direndiğini ve ihracat hacmimizi korumak için 5 kıtada mücadelesini sürdürdüğünü gösteriyor. Kızıldeniz ve Süveyş Kanalı bir yanda, Panama Kanalı bir yanda, nakliye maliyetlerini keskin bir halde artırarak ve teslimat sürelerini uzatarak, hem üretim programlarını aksatmış, hem de maliyet-fiyat baskılarını artırmış durumda. Küresel büyümeyi ve küresel ticareti tekrardan canlandırmak adına yapısal reformlar ve politikalar mevzusunda daha çok kararlılığa gereksinim bulunduğunu belirtiyor OECD. Bununla beraber da, oldukca taraflı küresel sisteme duyulan güvenin ve ortak çözüm üretme kapasitesinin de iyileştirilmesi gerekmekte.
Mevcut koşullar, 2024-2030 arası, uzun vadeli gelişme ve yaşam standartlarındaki iyileşme beklentilerinin halen mütevazı olduğuna işaret ediyor. Oysa, küresel ticaretin gereksinim duyduğu yeni lojistik koridorları için, temiz ve yenilenebilir enerjiye geçiş için, dünyadaki temiz su kaynaklarının korunması ve biriktirilmesi için, alt ve üst yapı yatırımlarındaki artışı sürdürülebilir kılmak, küresel ölçekte işgücünün ve bilhassa istihdam imkanı bekleyen işsizlerin yeni meslek ve alanlara yönelik becerilerini geliştirmek, yenilikçiliği yoğunlaştırmak gerekiyor. Küresel büyümeyi ivmelendirecek en eleştiri başlıklarında birisi teknolojik ilerleme. ‘Agresif Endüstri Politikaları’ ile verimlilik ve üretkenlik artışını teşvik etmek ve bu sayede istihdamı çoğaltmak için daha kuvvetli siyaset eylemlerine gereksinim var.
Bunun yanı sıra, başarı göstermiş ve uygun maliyetli bir ‘iklim odaklı’ dönüşüm için inovasyon yaşamsal ehemmiyet taşıyor. Temiz enerji, sıfır karbon, sıfır atık odaklı araştırma çabalarının çoğunluğu halen hususi sektörde yürütülmekte. OECD hükümetlere, ulusal yatırım stratejilerine bağlı olarak, bu alanlarda kamu çabalarının arttırılmasını ve gerçek sektörün daha da cesaretlendirilmesini öneriyor.
ABD ve ‘Yükselenler’ dünyayı taşıyor
