Yaşam öyküsü tarzda yazılan kitaplar bir kişinin yaşam öyküsünü, başarılarını, zorluklarını, deneyimlerini ve etkileşimlerini okuyuculara aktararak esin verir. İlham alma noktası kişiler için oldukça mühim. Bu yüzden yazılan yaşam öyküsü kitaplarında, karakterlerin yaşam öyküsünü, davranışlarını ve ufaklıklara neler katabileceğini düşünerek karakter seçimi yapılır. Bu mevzuyu, Eğitimci Çocuk Kitapları Yazarı Rüya Gündüzhev ile değerlendirdik.
Biyografisi yazılan, karakterlerin yaşam öyküleri, mücadeleleri kim bilir evlatlarımızın ileride seçecekleri mesleklere esin olacak. Rüya Hoca, karakter seçerken biyografisini yazacağı kişinin ufaklıklara iyi mi örnek olabileceğini planlıyor. Bu yüzden, Adile Naşit’in, tiyatro ve masallarıyla bizlere kattıklarını, azmini çocuklar öğrensinler istiyor. Vecihi Hürkuş’un dehasını, kararlılığını örnek alırlar diye düşünüyor. Manisa Tarzanı’nın yanmış yıkılmış Manisa’yı iyi mi yeşile boyadığını, Messi’nin hayallerini gerçekleştirmek için harcamış olduğu çabayı takdir etsinler istiyor.
ÇOCUKLARIN GELİŞİM SEVİYESİ
“Karakterlerin önemi ve benzerlerinden farkı belirlenmelidir” diyor Rüya Hoca. Karakterlerin duygusal zenginliklerini ve motivasyonlarını evlatların hoşlanabileceği ve empati kurabileceği bir halde işlemek mühim. Yazılan yaşam öyküsü kitabı evlatların gelişim seviyelerine uygun olmalı, öğretirken eğlendirmeli. Kolay ve anlaşılır bir dil kullanılmalı. Çocuklar, karakter ile duygusal bağ kurmalı ki karakterin başarısını, kararlılığını, başarısızlığında gösterdiği sabrı örnek alsın, esin olsun.
Biyografide karakterlerin yaşamış olduğu vakit, devrin koşulları ve mekân da oldukça mühim. Gene aynı şekilde çevreleriyle olan ilişkileri, aile bağları, dostluklar ve çatışmalar da karakterin yaşamını etkileyen unsurlar. Yaşam öyküsü kitabının ilerleyen bölümlerinde karakterlerin karşılaşmış olduğu engeller, hayal kırıklıkları, tekrardan başlamalar, değişimler ve gelişimler kesinlikle işlenmeli. Zira karakterin hayatındaki zorluklar, çatışmalar ve karşıtlıklar, okuyucuyu heyecanlandırır, hikâyenin içine çeker.
Başarıya ulaşmış kişilerin zorlukları iyi mi aştığını görmek çocuğa kendi hedeflerine yetişme mevzusunda esin verebilir. Başarıyı öğrettiği benzer biçimde, başarısızlığı da gösterdiği için okuyucu ders çıkarmayı öğrenir. Değişik geçmişlere haiz kişilerin hikâyeleri ufaklıklara, başkalarının duygularını anlama, empati geliştirme mevzusunda destek olabilir. Değişik dönemlerde ve kültürlerde yaşamış kişilerin hayatlarına ışık tuttuğu için okuyucunun tarihsel ve kültürel alanda informasyon edinmesine destek sunar. Kimi zaman biyografiyi okuyan şahıs, kahramanlar vesilesiyle, tarih, sanat, bilim kitabından öğreneceğinden daha fazlasını keyif alarak öğrenir.