Doğu Anadolu mutfağı, coğrafi ve kültürel çeşitliliği ile varlıklı ve leziz bir mutfaktır. Doğu Anadolu mutfağı, damak tadına düşkün olanlar için keşfedilmeyi bekleyen bir gömü sunar. Bu yemekler, bölgesel tatlarla dolu ve geleneksel yöntemlerle hazırlandığı için Türk mutfağının olmazsa olmaz bir parçasıdır. Doğu Anadolu Yiyecekleri adları diye aratıldığında karşımıza çıkan geleneksel ve meşhur Doğu Anadolu mutfağı yiyecekleri nedir?
Doğu Anadolu Yiyecekleri İsimleri
- Kuzu Tandır: Doğu Anadolu’nun en meşhur yemeklerinden kabul edilen kuzu tandır, hususi bir yöntemle pişirilen tandır fırınında hazırlanmış olur. Kuzu eti uzun süre pişirilir ve sonuçta nefis bir lezzet elde edilir.
- Kadayıf Dolması: İnce tel kadayıf hamur harcını kullanılarak hazırlanan bu tatlı, çoğu zaman kaymak yada cevizle doldurulur ve arkasından şerbetle tatlandırılır.
- Çılbır: Kaynar su içinde haşlanmış yumurtaların üstüne yoğurt ve tereyağı sosu ilave edilerek meydana getirilen bir yemektir. Üstüne pul biber serpilir ve sıcak olarak servis edilir.
- Kete: Doğu Anadolu’nun emsalsiz ekmek çeşitlerinden kabul edilen kete, ince bir hamurun içine peynir yada patates karışımı ilave edilerek yapılır. Fırında pişirilir ve kahvaltılarda çoğunlukla tüketilir.
- Kuru Patlıcan Dolması: Kuru patlıcanlar doldurularak meydana getirilen bu yiyecek, iç harcında bulgur, soğan, biber salçası, baharatlar ve et bulunur. Taze sebzelerle servis edilir.
- Kuzu Haşlama: Kuzu eti ve sebzelerin bir araya gelmiş olduğu bu leziz yiyecek, bilhassa soğuk kış günlerinde tercih edilir. Haşlanmış et ve sebzeler suyunun içinde servis edilir.
- Ezogelin Çorbası: Kırmızı mercimek, ince bulgur, soğan ve baharatlarla meydana getirilen bu çorba, Doğu Anadolu’nun olmazsa olmaz lezzetlerindendir.
- Cevizli Biber Salçası: Bu hususi salça, kırmızı biberlerin kurutulup öğütülmesiyle hazırlanmış olur ve birçok yemekte kullanılır.
- Kavurma: Kuzu yada dana etinin yağda kavrulmasıyla hazırlanan kavurma, Doğu Anadolu’da oldukça popülerdir ve çeşitli yemeklerde kullanılır.
Geleneksel ve Meşhur Doğu Anadolu Mutfağı Yiyecekleri Nedir?
Doğu Anadolu mutfağı, Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden kabul edilen Doğu Anadolu Bölgesi’ne özgü geleneksel yemeklerle karakterizedir. Bu bölge, sert kış koşulları ve dağlık araziye haiz olduğundan, mutfağı da bu koşullara uygun olarak şekillenmiştir. İşte Doğu Anadolu mutfağının öne çıkan özellikleri ve tipik yiyecekleri:
- Et Ağırlıklı Yemekler: Doğu Anadolu mutfağı, bilhassa kuzu, dana, oğlak ve tavuk benzer biçimde et ürünlerinin bol miktarda kullanıldığı bir mutfaktır. Kuzu tandır, kavurma, kebaplar ve etli dolmalar bu bölgenin popüler et yemeklerindendir.
- Bulgur ve Baklagiller: Bulgur, Doğu Anadolu mutfağının temel bileşenlerinden biridir. Bulgur pilavları, köfteler ve çorba içinde sıkça kullanılır. Ek olarak baklagiller de beslenmede mühim bir rol oynar.
- Baharatlar: Bölgenin yiyecekleri baharatlarla zenginleştirilir. Pul biber, isot (bilhassa Urfa’da ünlüdür), kimyon, sumak ve nane benzer biçimde baharatlar yiyeceklere karakteristik tatlar katar.
- Yaprak Sarma ve Dolmalar: Üzüm yaprağı, lahana yaprağı yada kırmızı biber benzer biçimde malzemelerle meydana getirilen sarmalar ve dolmalar Doğu Anadolu mutfağının vazgeçilmezlerindendir.
- Yoğurt: Yoğurt, pek fazlaca yemekte ekşi bir tat ve lezzet katmak için kullanılır. Bilhassa çorbaların ve et yemeklerinin yanında sıkça tüketilir.
- Ekşi ve Tatlı Lezzetler: Doğu Anadolu mutfağı, ekşi ve tatlı lezzetlerin dengeli bir halde kullanılmasını önemser. Mesela, nar ekşisi ve sumak benzer biçimde ekşi tatlar sıkça tercih edilirken, hoşmerim benzer biçimde tatlılar da popülerdir.
- Hamur harcı İşleri: Ekmek, lavash ve kete benzer biçimde hamur harcı işleri bölgenin temel besinlerindendir. Kete, bilhassa kahvaltılarda ve hususi günlerde tercih edilir.
- Tarator: Gene bölgeye özgü bir sos olan tarator, yoğurt, sarımsak, tahin ve limon suyunun karıştırılmasıyla hazırlanmış olur ve et yemeklerinin yanında servis edilir.
- İçecekler: Doğu Anadolu’da ayran, taze ayran (süzme yoğurt ve su karışımı) ve şıra benzer biçimde geleneksel içecekler popülerdir. Ek olarak bölgeye özgü nebat çayları da tüketilir.