Oysaki iyi mi yazılır diye araştıranların, buradaki -ki’nin bitişik olarak yazıldığını öğrenmeleri gerekir. TDK oysa ki doğru yazılışı birleşik mi yoksa ayrı mı diyenler için bu bir kalıplaşmış sözcüktür ve ayrı olarak yazılmasına gerek kalmamıştır. Yalnız oysaki değil, lügatımızda bağlaç olan ve buna rağmen birleşik yazılan pek oldukca – ki’li kelime bulunur. Türk Dil Kurumu’na (TDK) nazaran oysaki doğru yazılışı nasıldır? Hangi durumlar için söylenir?
Oysaki Iyi mi Yazılır?
Karşıt anlamlara haiz ve aralarında çeşitli yönlerden farklılıklar bulunan iki cümleyi birbirine bağlamak için kullanılan bir sözcük olan oysaki, oysa ile aynı anlamı taşır. Tıpkı oysa benzer biçimde oysakinin de, – ki bağlacı kalıplaşmış olduğundan birleşik olarak yazılır. Türk Dil Kurumu’nun (TDK) belirlemiş olduğu yazım kurallarında, iyelik eki olarak kullanılan – ki eki bitişik yazılır. Sadece bağlaç görevi gören – ki ise ayrı olarak kullanılır.
Öte taraftan Türkçede bağlaç olmasına rağmen bitişik yazılmasında bir sakınca bulunmayan kalıplaşmış sözcükler vardır. Bunlar;
Oysa
Meğerki
İllaki
Mademki
Oysaki
Sanki
Bir ihtimal
Şundan dolayı
Bu kelimelerdeki -ki’ler bağlaçtır, sadece yazım kurallarına nazaran ayrı değil bitişik olarak yazılmaları doğru kabul edilir. Bağlaç olan ve ayrı yazılan – ki’lere örnekler ise şu şekildedir;
Demek ki
Her neyse ki
Kaldı ki
İyi ki
Yeter ki
Oysaki Cümle İçinde Kullanımına Örnekler
Zıtlıklar içinde anlam ilişkisi oluşturmayı elde eden sözcüklerden kabul edilen oysaki, eşanlamlısı oysa ile benzer durumları ifade etmeye olanak sağlar. Bitişik yazıldığını bilmeyenler için oysakinin yazı dilindeki kullanımı, kafa karışıklığına yol açabilir. Yukarıda bahsedilmiş olduğu suretiyle oysakide yer edinen – ki, kalıplaşmış olduğundan bitişik yazılır. Buna örnek olarak aşağıdakiler verilebilir.
Oysaki ben onunla bir gelecek hayal etmiştim.
Oysaki Mehmet ne büyük umutlarla bu projeye başlamıştı.