TUSAŞ Uzay Sistemleri Genel Müdür Yardımcısı Selman Nas, AA muhabirine yapmış olduğu açıklamada, ulusal komünikasyon uydusu Türksat 6A’da kazanılan yetkinlikleri kullanarak bir başka alan kişi için operasyonel uydu geliştirdiklerini söylemiş oldu.
Bu amaçla “Small-GEO” (daraltılmış hacimli komünikasyon uyduları) komünikasyon uydusu ailesi oluşturduklarını ifade eden Nas, bu uyduların çeşitli görevler için Ka, Ku band şeklinde bir takım esnek vazife yükleriyle donatılabildiğini belirtti. Nas, şu şekilde konuştu:
“Bu uydunun en mühim özelliği elektrikli olması. Gene ömrü öteki kimyasal itki sistemlilerle aynı. Elektrikli itki sistemi yardımıyla hacmi düşük. Oldukca süratli üretip hizmete verebileceğiniz bir uydu. Hacmi düşük olduğundan fırlatma maliyetleri düşük. Böylece hem süre açısından hem maliyet açısından oldukça etkin şekilde geliştireceğiniz, verebileceğiniz bir aile. Arjantin’in operatörü ARSAT’a bu şekilde bir uydu hayata geçirmeye başladık. İstedikleri yüksek kapasiteye haiz data ve komünikasyon transferine uygun bir uydu. Teknik olarak Ka band olarak söyleniyor. Geçen yıl mayıs ayında ön tasarım gözden geçirmesini yapmıştık. O zamandan beri bayağı ilerledik. Önümüzdeki yıl yaz civarında eleştiri tasarım gözden geçirmeyi de bitirmiş olacağız.
Small-GEO’nun eleştiri tasarımını yıl sonunda ve geliştirme projesini önümüzdeki senenin sonunda bitirmiş olacağız. Artık orada alan kişi herhangi bir vazife yükü istediğinde uydunun bir kopyasını çıkarıp satabileceğiz.”
Small-GEO’ya alan kişi ilgisine yönelik soruya karşılık Nas, Uzak Doğu’da fuara katıldıkları bir ülkenin gözlem ve komünikasyon uydusu ihtiyacı bulunduğunu, benzer gereksinimleri olan bir başka ülke bulunduğunu, bu ülkelerle işbirliğini artıracaklarını altını çizdi. Selman Nas, “TUSAŞ’ın Uzay Sistemleri olarak dünyaya açılıyoruz. Başka potansiyel ülkeler de var. Onları da gene ziyaret ediyoruz fakat en belirgin olan söylediğim iki ülke.” dedi.
GÖKTÜRK-1 uydusunun 7 senelik ömrünün dolacağını, yerine onu yenileyecek bir uydu için GÖKTÜRK Yenileme Uydusu’nu çalıştıklarını anımsatan Nas, proje kapsamında kimi sözleşmeleri bitirdiklerini, kimi ihalelerin ise devam ettiğini söylemiş oldu.
Projede mayıs ayında ön tasarım gözden geçirmeyi tamamladıklarını bildiren Nas, “Bir sonraki aşama olan eleştiri tasarım gözden geçirmeye doğru hızlıca gidiyoruz. Proje rayında, oldukça güzel gidiyor. Bu vesileyle oldukça yüksek çözünürlüğünde olan bir uyduyu Hava Kuvvetlerimize teslim etmiş olacağız. Zamanında teslim etmek için mühendislerimiz tüm gayretleriyle çalışıyor. Fırlatmayla ilgili planlanan 2027’de yörüngede olacak şeklinde. Bu takvimde şu an için bir sapma yok.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.
Selman Nas, gündemlerine ek olarak ufak, maliyet etkin gözlem uydularıyla ticari etkinlik yapmayı aldıklarını belirtti. Bunun için bir mikro uydu projesi geliştirdiklerini bildiren Nas, şunları kaydetti:
“Gene gözlem uydusu. Çözünürlüğü askeri operasyonlar maksatlı değil, ziraat, orman ve şehircilikle ilgili bazı uygulamalar için alınan görüntülerin kıymetlendirilip son kullanıcıya iletilmesi projesi. Burada artık son kullanıcıya hitap ediyorsunuz. Şu demek oluyor ki uyduyu satmanız gerekmiyor. Uyduyu geliştiriyorsunuz, atıyorsunuz, görüntüleri indirip, görüntüleri veriyorsunuz son kullanıcıya. Devletin çeşitli kurumları var, sivil kullananların kıymetlendirmiş görüntü gereksinimleri var. O işe girmiş bulunuyoruz. Orada tek uyduyla kalmıyorsunuz. Birden fazla uydu alıyorsunuz. Durumunuza bakılırsa, müşterinin durumuna bakılırsa 5, 10, 15 uydu atabilirsiniz.
Small-GEO ile internasyonal ticari markete hitap eden komünikasyon uydularına girmiş olduk. Burada da ticari olarak gözlem uyduları tarafına girmiş olduk. Son kullanıcıya ne kadar hizmet ederseniz o denli da ticari faaliyetiniz artıyor. Etkin kamera için hem dışarıdan temin ederek hem kendimiz yapmak suretiyle iki kanaldan gidiyoruz. 30-40 ay arası bir vakitte gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Mikro uydu bizlere başka fırsatlar da verecek. Bu vesileyle kendi geliştirdiğimiz ekipmanları ve yazılımları da kontrol etme fırsatımız olacak. Bunu gerçekleştirebilmek için mühendislik binamızın çatısına anten, data transferi yapabileceğimiz bir komünikasyon merkezini de yapıyoruz, hazırlıklarımız devam ediyor.”