HAVALİMANLARINA YÖNELİK DÜZENLEMELER
Orman Kanununa eklenecek düzenlemelere bakılırsa de büyükşehir belediyesi sınırları içinde olan devlet ormanlarındaki erişme kontrolü uygulanan karayollarında yük aktarmak için zaruri olan yükleme ve boşaltma işlemlerine ilişkin geçici depolar ve bunların tamamlayıcısı olan tesislere kara yolu sınır çizgisi içinde kalmak kaydıyla ağaçlandırma bedeli alınarak izin verilebilecek.
İzne mevzu tesislerin kiralanması, özelleştirme uygulamaları kapsamında işletme hakkının devredilmesi yada yap-işlet-devret modeliyle yaptırılması ve işlettirilmesi halinde orman sayılan alana isabet eden; sözleşmesi gereği ilgili idareye ödenmesi ihtiyaç duyulan kira bedelinin yada işletme hakkının devredilmesi halinde devir bedelinin yüzde 50’si Orman Genel Müdürlüğü hususi bütçe hesabına izin sahibi tarafınca yatırılacak. İzinler, ilgili kamu idareleri yada kamu kurum ve kuruluşları adına devam eder, taahhüt senetlerinde yer edinen haklar işletme süresi içinde aynı şekilde işleticiler tarafınca kullanılacak ve yükümlülükler gene işletme süresi içinde işleticiler tarafınca yerine getirilecek.
Devlet ormanlarında ulaşım hizmeti maksadıyla verilen havaalanı/havalimanı izin alanı içinde yolcuların zaruri gereksinimlerini karşılayacak sıhhat, otel, motel, lokanta, dini tesis, alışveriş üniteleri benzer biçimde tesislerle akaryakıt istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve yönetimsel binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binalarına havaalanı/havalimanı sınırları içinde kalmak kaydıyla izin verilebilecek. Genel bütçe kapsamındaki idareler ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünce meydana getirilen, işletilen, işlettirilen yada yap-işlet-devret modeli esas alınarak yaptırılan ve işlettirilen tesislerden herhangi bir karşılık alınmayacak.
Havaalanı/havalimanı izin alanı içinde kalan tesislerin yap-işlet-devret modeli esas alınarak yaptırılması halinde izin sahibinin talebi üstüne yüklenici/görevli şirket adına üst hakkı tesis edilebilecek. İzinler izin sahibi adına devam edecek. Adına üst hakkı tesis edilen yüklenici/görevli şirketten ağaçlandırma bedeli haricinde kira dahil başkaca hiçbir karşılık alınmayacak.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünce yapılacak demiryolu ve buna bağlı elektrifikasyon, sinyalizasyon, komünikasyon tesisleriyle bunların tamamlayıcısı olan yük merkezi ve yolcu taşıma istasyonu benzer biçimde mecburi tesislere Kanunun 17’nci maddesinin üçüncü fıkrası esaslarına bakılırsa verilen izinlerden karşılık alınmayacak.
Maddenin yürürlüğe girmiş olduğu tarihten ilkin, devlet ormanlarında ulaşım hizmeti maksadıyla verilen havaalanı/havalimanı izin alanı sınırları içinde meydana getirilen, işletilen, işlettirilen yada yap-işlet-devret modeli esas alınarak yaptırılan ve işlettirilen yolcuların zaruri gereksinimlerini karşılayacak sıhhat, otel, motel, lokanta, dini tesis, alışveriş üniteleri benzer biçimde tesislerle akaryakıt istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve yönetimsel binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binaları havaalanı/havalimanının müştemilatı sayılacak ve Ziraat ve Orman Bakanlığınca izin verilebilecek. İzin verilen tesislerden herhangi bir karşılık alınmayacak. Alınan bedeller iade edilmeyecek.
Yurt içinde yada yurt haricinde sivil havacılık faaliyeti gerçekleştiren yada yurt haricinde yerleşik olup Türkiye’de sivil havacılık faaliyetleri kapsamında hizmet veren ya da hizmet vermek suretiyle başvuruda bulunan tüm yerli ve yabancı gerçek kişiler, hususi hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün yapacağı yada yaptıracağı denetim ve incelemeye doğal olarak olacak.
Yapılacak denetimin esasları, denetim ekibinin seçimi ile vazife, yetki ve sorumlulukları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce hazırlanacak yönetmelikle belirlenecek.
Tüm gerçek kişiler, hususi hukuk tüzel kişileri, kamu kurum ve kuruluşları, gerçekleştirdiği sivil havacılık faaliyeti ile ilgili; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün düzenlemelerini izlemek, verdiği talimatlara uymak, taraf olunan internasyonal anlaşmalar doğrultusunda meydana getirilen denetim ve araştırma kapsamında talep edilen informasyon ve belgeyi vermek ve her türlü tesis, ürün ve ekipmana erişimi sağlamakla yükümlü olacak.
Genel müdürlük tarafınca görevlendirilen teknik denetçiler, denetimlerde; hava aracının uçuşa elverişli olmaması, mürettebatın ilgili hava aracı tipi için lüzumlu nitelikleri taşımaması yada uçuşu yürütecek fizyolojik ya da zihinsel kapasiteye haiz olmaması, operasyonun can ve mal emniyeti için çekince oluşturması, tespit edilen eksiklik yada bulguların can ve mal emniyeti ile uçuş emniyetini direkt ilgilendirmesi durumlarında, uygunsuzlukların ivedilikle düzeltilmesini istemeye, mevzuatta belirtilen gerekliliklerin uygulanmasını istemeye, havacılık işletmesinin ya da yeterlik belgesi gerektiren personelin yada havacılık hizmet sağlayıcılarının faaliyetini durdurmaya yetkili olacak.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafınca belirlenen standartlara uygun teknik özelliklere haiz; gümrük, geçişlik, sıhhat ve bunlara benzer işlemlerin yapılması için kolaylıkları bulunan ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce sertifikalandırılan havaalanları, internasyonal hava trafiğine açılabilecek.
MİLLİ SİVİL HAVACILIK GÜVENLİK KURULU VE HAVACILIK GÜVENLİĞİ
Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun Ulusal Sivil Havacılık Güvenlik Kurulu ve havacılık güvenliğine ilişkin hükmünde yapılması öngörülen düzenlemeyle, tüm yolcular, havacılık güvenliğinin ihlal edilmemesiyle sınırı olan olmak suretiyle, havaalanlarına ve hava araçlarına geçerken yanlarındaki eşyaları ile beraber teknik cihazlarla ve gerektiğinde el ile denetim edilecek ve aranacak. Sadece teknik cihazlarla meydana getirilen kontrollerin sonuçlandırılamaması durumunda, bahse mevzu yolcu kendisinin ve eşyasının elle aranmasını kabul etmediği takdirde havaalanı ve hava aracına kabul edilmeyecek. Türkiye’nin taraf olduğu internasyonal antak kalma hükümleri saklı olacak.
Havacılık güvenlik tedbirleri, can ve mal güvenliğini sağlamak, hava araçlarına, havacılık tesislerine ve kişilere yönelik yasa dışı eylemleri önlemek amacıyla genel kolluğun nezaretinde hususi güvenlik görevlileri tarafınca da yerine getirilecek.
Hususi güvenlik görevlileri, havaalanı mülki yönetim amirinin yazılı emrine istinaden genel kolluk nezaretinde havacılık tesislerine girişte, kişilerin üstünü, eşya, bagaj, kargo ve mallarını teknik cihazlarla ve gerektiğinde el ile denetim edebilecek ve arayabilecek.
Güvenlik sistemi yada cihazlarla meydana getirilen denetim esnasında bagaj, kargo ve öteki mallar, havacılık güvenliğinin ihlal edileceği şüphesinin ortaya çıkması durumunda, havaalanı mülki yönetim amirinin yazılı emrine istinaden yolcusu yada sahibi olmaksızın genel ve hususi kolluk nezaretinde hususi güvenlik görevlileri tarafınca teknik cihazlarla ve gerektiğinde el ile aranabilecek; açılabilecek ve taşınması yasaklı nesneler emanete alınabilecek. Bu mevzuda, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun adli aramaya ilişkin hükümleri saklı olacak.
Havaalanı mülki yönetim amiri tarafınca havacılık alanında çalışacak ve gizlilik dereceli bilgilere erişim sağlayacak kişiler, Internasyonal Sivil Havacılık Anlaşması kapsamında internasyonal uygulamalara ve önlemlere uygun olarak belirlenen havaalanlarının güvenlik tahditli alanlarına refakat edilmeden erişim sağlayacak kişiler, bu alanlarda güvenlik kontrolü uygulamak ya da uygulanmasını sağlamaktan görevli kişiler ile yolcu dışındaki öteki kişiler hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılacak.
Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü yada havaalanı mülki yönetim amirliği tarafınca yolcu dışındaki kişiler için düzenlenen giriş izni yada yetki belgesi yada sertifikalarının güncellenmesi halinde yenilecek. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmadan güvenlik tahditli alana girecek yolcu dışındaki kişilere refakat edilmesi mecburi olacak.
Türkiye’nin taraf olduğu internasyonal antak kalma hükümleri saklı olup tayyare mürettebatına; yolcuların mevcut olabileceği alanlarda, geldikleri yada gidecekleri hava aracının derhal yakınındaki alanlarda, mürettebata tahsis edilen alanlarda, mürettebat üyelerinin geldiği yada gideceği hava aracı ile giriş noktası yada terminal arasındaki bölgeler haricinde kalan güvenlik tahditli alanlarda refakat mecburi olacak.
HAVAALANLARI VE ÇEVRESİNDE YAPILAŞMA SINIRLAMALARI
Havaalanlarının ve ilgili tesis ile teçhizatın dahilinde ve çevresinde, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce belirlenen esaslar ve piyasaya çıkan plan sınırları çerçevesinde hava trafiğini ve seyrüsefer destek cihazlarını engelleyecek ve havacılık emniyetini ve güvenliğini tehlikeye düşürecek özellikte ve yükseklikte bina, yapı, inşaat yapılması, ağaç ve direk dikilmesi, tesis kurulması ve yaban yaşamının oluşmasına yada gelişmesine sebebiyet vererek havacılık emniyetini tehlikeye sokacağı değerlendirilen tesislerin kurulması yasaklanıyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, havaalanları ve seyrüsefer destek cihazlarının çevresinde havacılık emniyetini tehlikeye düşürebilecek yapı, bina, ağaç, direk benzer biçimde tesisleri ilgili mahallin en büyük mülki yönetim amiri vasıtasıyla kaldırtabilecek.
Havaalanı ve çevresinde havacılık emniyetini tehlikeye düşürebilecek yapılar ile yaban yaşamının oluşmasına yada gelişmesine sebebiyet verecek durumların tespit edilmesi halinde, havaalanı işletmecisi tarafınca yapılacak çekince değerlendirme emek harcamaları Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce değerlendirilecek. Değerlendirme neticesinde uçuş emniyetini tehlikeye düşürebilecek hususların bulunduğuna karar verilmesi halinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı söz mevzusu tesislerin kaldırılması yada tehlikenin bertaraf edilmesini sağlamaya yönelik faaliyetin tamamen yada kısmen durdurulması da dahil olmak suretiyle lüzumlu işlemleri meydana getirecek yada yapılmasını sağlayacak.
Sivil havacılıkta yetki ve yükümlülüklere aykırı davranılması durumunda uygulanacak yönetimsel para cezaları artırılacak.
Buna bakılırsa, ticari hava işletmelerinin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından izin, işletme ruhsatı almaması, tarifelerdeki değişimleri bildirmemesi; Türk sivil hava araçlarının tescil edilmemesi; sivil havacılık mensubunun yeterlilik belgesi almaması; uçakta işlenen suçları pilotun kanuni tedbirlerin alınmasını sağlamak amacıyla yetkili makamlara informasyon vermemesi benzer biçimde durumlarda bin liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası 20 bin liradan 500 bin liraya; sivil tayyare sicilinde ve verilecek tescil belgesiyle ilgili işlemlere aykırı davranışta bulunanlara 500 liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası 10 bin liradan 500 bin lira liraya çıkarılıyor.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün sivil havacılığı düzenlemek maksadıyla alacağı önlemlere uymayanlara, 500 liradan 10 bin liraya kadar olan para cezası da 10 bin liradan 500 bin liraya çıkarılıyor.
Türk Hava Sahasında işletilecek yada kullanılacak sivil İnsansız Hava Aracı (İHA) sistemlerinin ithali, satışı, ruhsatlandırılması, kayıt ve tescili, uçuşa elverişliliğin sertifikalandırılması, sistemleri kullanacak kişilerin haiz olması ihtiyaç duyulan nitelikleri, uçuş izinlerinin verilmesine ve hava trafik hizmetlerine ilişkin usul ve esaslar Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafınca belirlenecek.
İHA sistemlerinin ithaline, satışına, tesciline, ruhsatlandırılmasına, uçuşa elverişliliğin sağlanmasına, sistemleri kullanacak kişilerin haiz olması ihtiyaç duyulan niteliklere ilişkin düzenlemelere aykırılıkları tespit edilenlere Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü tarafınca 5 bin liradan 100 bin liraya kadar yönetimsel para cezası uygulanacak.
İnsansız hava aracı satan şirketlerin görevli işleticileri ve yöneticilerinin, satılan vasıta detayları ile satın alanların kimlik bilgilerini Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü sistemine kaydettirmeyenler ile yurt dışından bireysel olarak getirmiş olduğu yada yurt içinde devraldığı aracı en geç 3 gün içinde sisteme kaydettirmeyenlere verilecek para cezası, 5 bin liradan 50 bin liraya; kayıt esnasında gerçeğe aykırı beyanda bulunanlar yada veri girişi yapanlara verilecek para cezası da 10 bin liradan 100 bin liraya yükseltiliyor.
Uçuş izni almadan yada Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü yada mülki yönetim amirlerince belirlenen alanlar haricinde insansız hava aracı uçuran ve genel kolluk kuvvetleri tarafınca tespit edilen kişiler hakkında mahallin en büyük mülki yönetim amiri tarafınca 60 bin lira yönetimsel para cezası uygulanacak.
Düzenlemeyle, devlet ormanları kapsamındaki alanlarda havaalanı ve havalimanı projeleri kapsamında, havaalanı ve havalimanı sınırları içinde hava ve kara tarafı için lüzumlu tesis alanları ile yolcuların zaruri gereksinimlerini karşılayacak sıhhat, otel, motel, lokanta, dini tesis, alışveriş üniteleri benzer biçimde tesislerle akaryakıt istasyonu, lojistik, kargo tesisleri, yönetim ve yönetimsel binalar, geçici konaklama tesisleri ve terminal binaları için verilen izinlerden herhangi bir karşılık alınmayacak.